Trong bối cảnh ngành chăn nuôi ngày càng phát triển theo hướng tập trung và công nghiệp hóa, nguy cơ bùng phát dịch bệnh đã trở thành một thách thức lớn. Việc sử dụng kháng sinh để điều trị đã không còn là giải pháp bền vững do những lo ngại về đề kháng kháng sinh (AMR) và an toàn thực phẩm. Do đó, các biện pháp phòng ngừa, đặc biệt là an toàn sinh học, đã được xem là nền tảng của mọi chương trình kiểm soát dịch bệnh. 

Quy trình An toàn sinh học 

An toàn sinh học bao gồm tất cả các biện pháp phòng ngừa và ngăn chặn sinh vật có hại xâm nhập, lây lan trong trại. ATSH được chia thành hai cấp độ chính:

• An toàn sinh học bên ngoài (Bio-exclusion): Nhằm ngăn chặn mầm bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào trang trại. Điều này bao gồm kiểm soát chặt chẽ người, phương tiện, động vật, thức ăn, nước uống và thiết bị ra vào trại.
• An toàn sinh học bên trong (Bio-confinement): Nhằm kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của mầm bệnh đã có sẵn bên trong trang trại, giữa các khu vực, chuồng trại hoặc giữa các nhóm vật nuôi khác nhau.

Biện pháp An toàn sinh học bên ngoài

Các biện pháp này nhằm mục đích ngăn chặn mầm bệnh ở bên ngoài vào khu vực chăn nuôi, để thực hiện người chăn nuôi có thể thực hiện bằng cách:

• Kiểm soát người ra vào: Sử dụng quần áo và giày dép riêng, rửa tay & sát trùng trước khi vào và sau khi ra khỏi khu vực chăn nuôi.
• Kiểm soát phương tiện: Xe tải chở thức ăn, xe vận chuyển vật nuôi phải được vệ sinh, khử trùng trước khi vào trang trại.
• Kiểm soát côn trùng và động vật gặm nhấm: Giữ khu vực quanh trại sạch sẽ, phát quang,  sử dụng lưới chắn ruồi, bẫy chuột để kiểm soát động vật trung gian gây bệnh.
• Xử lý xác chết và chất thải: Nên có khu vực lưu trữ, xử lý xác riêng biệt và được làm sạch, khử trùng thường xuyên. 

Hình 1. Vệ sinh ủng trước khi vào chuồng             Hình 2. Khử trùng vật dụng bằng tia UV trước khi vào trại

Hình 3. Kiểm soát phương tiện ra, vào trại          Hình 4. Vệ sinh, sát trùng lồng gà trước khi bắt gà

 Biện pháp An toàn sinh học bên trong

Các biện pháp bên trong giúp hạn chế sự lây lan của mầm bệnh giữa các khu vực trong trại, người chăn nuôi cần thực hiện:

• Vệ sinh và khử trùng chuồng trại: Dọn phân, cám thừa, rửa nền chuồng bằng dung dịch tẩy rửa, để khô và phun sát trùng.
• Kiểm soát di chuyển nội bộ: Có các khu vực riêng biệt, sử dụng quần áo, giày dép và dụng cụ khác nhau cho mỗi khu vực.
• Quản lý nước và thức ăn: Đảm bảo nước uống và thức ăn sạch, không bị nhiễm bẩn.

Giải pháp thực hiện An toàn sinh học từ Olmix Asialand Việt Nam

DT FOAM – Làm sạch và loại bỏ biofilm hiệu quả

Với thành phần Sodium hydroxide & Potassium hydroxide, DT Foam có tác dụng kiềm hoá loại bỏ bụi bẩn, cặn hữu cơ và phân cắt cấu trúc mảng bám Biofilm. Đồng thời, dễ dàng phân huỷ sinh học sau khi tác dụng tẩy rửa. Bên cạnh đó, chất tạo phức hợp giúp DT Foam có thể hoạt động hiệu quả ngay cả khi pha với nước cứng.

Hình 5. Kết quả thử nghiệm đánh giá sau khi dùng DT Foam

Để sử dụng và phát huy được tối đa hiệu quả của sản phẩm trong quá trình vệ sinh, người chăn nuôi có thể sử dụng sản phẩm theo liều lượng được hướng dẫn ở bảng sau:

Prophyl^®75 – Hiệu quả sát trùng vượt trội với dẫn xuất phenol

Với thành phần hoạt chất đặc biệt (dẫn xuất phenol) Prophyl^®75 là sản phẩm sát trùng có khả năng tiêu diệt được bào tử của nang noãn cầu trùng, giun & trứng giun, nấm và bào tử nấm, vi khuẩn, Mycobacteria, virus (Cúm gia cầm, Dịch tả heo châu Phi - ASF, Viêm da nổi cục…). Nhà cung cấp sản phẩm - Huvepharma đã kết hợp với Bệnh viện Thú y - Học viện Nông nghiệp Việt Nam thử nghiệm kết quả tiêu diệt virus ASF của Prophyl®75 với nồng độ pha loãng 1/300 và 1/600. Bên cạnh đó hoạt chất phenol với nhân thơm tác dụng khử mùi hiệu quả hạn chế tối đa mùi hôi chuồng trại do Ammoniac (NH3), sát trùng hiệu quả ngay cả khi bề mặt có nhiều chất hữu cơ. 

Neozil - sản phẩm sát trùng chuyên biệt kiểm soát nấm

Neozil được sản xuất bởi Agrochem, một công ty chuyên về các sản phẩm kiểm soát dịch bệnh với kinh nghiệm lâu năm. Neozil được sản xuất dưới 2 dạng bao gồm Neozil 15 FU và Neozil 15 EC. Cả hai sản phẩm đều chứa hoạt chất Imazalil 15% (Enilconazole).

Imazalil là một loại thuốc diệt nấm toàn thân, có tác dụng ức chế quá trình sinh tổng hợp ergosterol – một thành phần quan trọng của màng tế bào nấm. Imazalil cũng được chứng minh là hiệu quả gấp hàng nghìn lần so với thiabendazole trong việc chống lại nấm Aspergillus (Bảng 2).

Bảng 2: So sánh hiệu quả tiêu diệt nấm giữa Enilconazole và Thiabendazole.

(*) Với 1 µg/ml: Ức chế hoàn toàn

(**) (): Ức chế một phần

Neozil 15 FU - Dạng khói

Neozil 15 FU là sản phẩm dạng khói đột phá, có khả năng phân tán hoạt chất nhanh chóng chỉ trong 30 giây. Ưu điểm nổi bật của dạng khói là khả năng tiếp cận mọi ngóc ngách, kể cả những khu vực khó tiếp cận hoặc những nơi cần tránh độ ẩm cao.

• Ứng dụng: Sản phẩm được sử dụng để khử trùng khi không có động vật trong chuồng trại, nhà máy ấp và xe vận chuyển.
• Cách dùng: Đóng kín cửa và các lỗ thông gió, sau đó đốt sản phẩm. Khu vực xử lý phải được giữ kín trong ít nhất 2 giờ cho đến khi khói tan hoàn toàn.

 Neozil 15 EC - Dạng phun

Neozil 15 EC là dung dịch nhũ dầu đậm đặc, được pha loãng với nước để sử dụng dưới dạng phun.

• Ứng dụng: Phù hợp để khử trùng chuồng trại, nhà máy ấp, xe vận chuyển, phòng thí nghiệm và các dụng cụ khác. Sản phẩm cũng có hiệu quả trong việc điều trị nấm ngoài da trên thỏ, gia súc, ngựa, lợn và gà.
• Ưu điểm: Neozil 15 EC không hấp thụ qua da, không để lại dư lượng trong thịt và sữa. Sản phẩm không gây ăn mòn và có thể tương thích với các sản phẩm khử trùng khác.

 Việc thực hiện chương trình an toàn sinh học hiệu quả giúp giảm nguy cơ dịch bệnh, cải thiện năng suất và giảm chi phí điều trị và quan trọng nhất là góp phần giảm việc sử dụng kháng sinh. Các sản phẩm như DT Foam, Prophyl®75, Neozil 15 FU và 15 EC do  Olmix Asialand phân phối là những sản phẩm vệ sinh – sát trùng hiệu quả, giúp người chăn nuôi chủ động kiểm soát môi trường sống của vật nuôi, từ đó xây dựng một nền chăn nuôi khỏe mạnh và bền vững.